Aggregatieniveaus voor arrangementen en arrangeren

Arrangementen hebben een aantal specifieke kenmerken als het gaat om opbouw, gebruikscontext en doelgroep. Deze kenmerken hebben te maken met het doel van  een arrangement.

Een definitie formuleren die tegemoet komt aan de grote variƫteit van toepassingen is niet eenvoudig. Om in toekomstige ontwikkelingen rondom arrangeren een eenduidig begrippenkader aan te geven heeft SLO een definitie van arrangementen geformuleerd op basis van bestaande arrangementen en discussie met inhoudsdeskundigen op het gebied van leerplanontwikkeling, uitgeverijen en vakverenigingen. De definitie die door SLO (SLO, 2009[1], Strijker, 2010[2]) gebruikt wordt luidt:

Arrangeren is het beredeneerd selecteren en combineren van leermiddelen voor onderwijs.
Een aanscherping op de definitie is door SLO geformuleerd in 2011 (Ekens[3]):
Arrangeren is het beredeneerd selecteren, combineren en bewerken van leermiddelen voor onderwijsdoeleinden.

Bij het arrangeren is de omvang van het te ontwikkelen arrangement van belang. Met aggregatieniveau wordt de grootte  of granulariteit van het arrangement aangegegeven. In het content-zoekprofiel worden vier aggregatieniveaus onderscheiden. Hierbij zijn de aggregaties vergelijkbaar met arrangemente van de volgende omvang.
  • Aggregatieniveau 1, een tekst, plaatje of videofragment
  • Aggregatieniveau 2, een les
  • Aggregatieniveau 3, een lessenserie of methode
  • Aggregatieniveau 4, een opleiding voor een certificaat of diploma
Voorbeelden hoe dit vormgegeven kan worden in arrangementen en leerlijnen zijn in de volgende figuren weergegeven.

Het laagste niveau is een “fragment”. Dit is leermateriaal dat los staat van een bepaalde inhoudelijke en didactische context, bijvoorbeeld onbewerkte mediagegevens zoals een enkel plaatje, een stuk tekst of een mediafragment. In relatie met leerlijnen kunnen arrangementen van aggregatieniveau 1 er als volgt uit zien:

Arrangementen van aggregatieniveau 1 op basis van een leerlijn

Een “informatie-object” is een verzameling van fragmenten van niveau 1 die bij elkaar horen. Het gaat hier dus om een webpagina, een les, een opdracht of een taak Een “informatie-object” is een verzameling van fragmenten van niveau 1 die bij elkaar horen. Het gaat hier dus om een webpagina, een les, een opdracht of een taak .In relatie met leerlijnen kunnen arrangementen van aggregatieniveau 2 er als volgt uit zien:

 Arrangementen van aggregatieniveau 2 op basis van een leerlijn

Een “leereenheid” is een verzameling van leerobjecten van niveau 2, die samen een afgeronde hoeveelheid leerstof vormen. Een leereenheid kent ook een vorm van didactische sturing. Hierbij gaat het om lessenseries en modules die voor een afgepaste tijdsperiode een geheel vormen. In relatie met leerlijnen kunnen arrangementen van aggregatieniveau 3 er als volgt uit zien:





Arrangementen van aggregatieniveau 3 op basis van een leerlijn

“Een module / cursus” vormt het hoogste niveau, bijvoorbeeld een verzameling cursussen die tot een certificaat leiden. Hierbij gaat het om gehele methodes, instructiemateriaal dat een afgerond geheel bevat voor een vak op opleiding. In relatie met leerlijnen kunnen arrangementen van aggregatieniveau 4 er als volgt uit zien:


Arrangementen van aggregatieniveau 4 op basis van een leerlijn

Voorbeelden en achtergrondinformatie
http://rekenboog.slo.nl/lessen/
http://www.slo.nl/organisatie/recentepublicaties/arrangeren/



Referenties

  • Blockhuis, C., De Boer, W., & Ten Voorde, M. (2009). Leermiddelenmonitor 09/10. Gebruiken, ontwikkelen en delen van leermiddelen 09/10. Enschede: Stichting Leerplanontwikkeling.
  • Strijker, A. (2010). Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk. Enschede: Stichting Leerplanontwikkeling.
  • Ekens, T. (2011) Wat heeft de docent nodig. 12-18 september. p40-41.
  • SLO (2010). Cursus Curriclumontwerp. Verkregen op 26 september 2011 van
    Reference Link
  • Thijs, A., & Van den Akker, J. (2010). Leerplan in ontwikkeling. Enschede: Stichting Leerplanontwikkeling.
  • SLO (2010) Nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling. Verkregen 12 april 2010 van http://www.slo.nl.
  • SLO (2009) Leermiddelenplein. Verkregen op 12 april 2010 van http://leermiddelenplein.slo.nl
  • Trimbos, B., & Ten Voorde, M.(2010). Arrangeren digitaal leermateriaal. Enschede: Stichting Leerplanontwikkeling.