Bij curriculumbewustzijn gaat het om de wijze waarop docenten keuzes maken in relatie met het curriculum. Het gaat er dan ook om dat docenten weten wat de feitelijke doelen en inhouden zijn waar het onderwijs wettelijk aan hoort te voldoen. Naast de doelen en inhouden gaat het om de kenmerken van de leerling en de wijze waarop het onderwijs wordt aangeboden. Een aanpassing in één van de leerplankenmerken heeft directe gevolgen voor de andere leerplankenmerken. De leerplanenmerken worden daarom vaak als een spinnenweb weergegeven om aan te geven dat alle onderdelen nauw met elkaar samenhangen.
Het kiezen van specifieke leeractiviteiten kan dus grote gevolgen hebben voor de vorm van toetsing, groeperingsvormen en rol van de docent. In de tabel Leerplankenmerken worden de verschillende leerplankenmerken benoemd.
Leerplanelementen
|
Kernvraag
|
Visie
|
Waartoe leren zij?
|
Doelen
|
Waarheen leren zij?
|
Inhoud
|
Wat leren zij?
|
Leeractiviteiten
|
Hoe leren zij?
|
Rol leraar
|
Hoe is rol van leraar bij hun leren?
|
Materialen en bronnen
|
Waarmee leren zij?
|
Groeperingsvorm
|
Met wie leren zij?
|
Locatie
|
Waar leren zij?
|
Tijd
|
Wanneer leren zij?
|
Toetsing
|
Hoe wordt hun leren getoetst?
|
Het maken van bewuste keuzes in het geheel aan leerplanelementen wordt curriculumbewustzijn genoemd. Vooral als het gaat om gepersonaliseerd leren gaat of werken zonder methode is het van belang om te weten wat de verschillende onderdelen van het curriculum zijn. Het gaat dan om het maken van bewuste en beredeneerde keuzes op basis van het leerplankader, maar ook om de context van de school en de mogelijkheden die binnen de school aanwezig zijn.
Wat kan ik gebruiken?
SLO heeft afgelopen jaren verschillende uitwerkingen gemaakt om meer inzicht te krijgen in de doelen en inhouden van onderwijs. Zo is voor alle vakken beschreven wat aan de orde zou moeten komen in "Leerplan in beeld" en zijn voor 21e eeuwse vaardigheden uitgewerkt op "Curriculum van de toekomst". Hier zijn ook de uitwerkingen te vinden voor digitale geletterdheid waaronder:
Naast de uitwerkingen is er ook een cursus beschikbaar: "Curiculumontwerp". In de cursus zijn praktische hulpmiddelen te vinden om curriculumbewust aan de slag te gaan.
